zakłady szczególnego zagrożenia

zakład przetwórstwa mlecznego

opis branży

CHARAKTERYSTYKA mleczarni

Zakłady przetwórstwa mlecznego, popularnie zwane mleczarniami, to miejsca przetwarzania surowego mleka na produkty mleczne, takie jak mleko pasteryzowane, ser, masło, jogurty, kefiry oraz inne wyroby fermentowane. Dzięki zaawansowanym procesom technologicznym i higienicznym mleczarnie dostarczają szeroką gamę produktów o wysokiej wartości odżywczej. Zakłady te odgrywają ważną rolę w łańcuchu produkcji żywności i są kluczowym elementem przemysłu spożywczego.
mleczarnia

instalacje występujące w mleczarni

Procesy przetwarzania mleka wymagają stosowania specjalistycznych instalacji i urządzeń. Do podstawowych elementów infrastruktury zakładu mleczarskiego należą:
    • Linie transportowe i zbiorniki magazynowe – do przechowywania surowego mleka i transportu go w obrębie zakładu.
    • Urządzenia do pasteryzacji – wykorzystywane do obróbki cieplnej mleka, co pozwala na zniszczenie patogenów i wydłużenie trwałości produktu.
    • Centrifugi – stosowane do odtłuszczania mleka, aby uzyskać mleko o odpowiedniej zawartości tłuszczu, a także śmietanę do produkcji masła.
    • Zbiorniki fermentacyjne – niezbędne do produkcji fermentowanych produktów mlecznych, takich jak kefir czy jogurt.
    • Urządzenia do warzenia serów – do produkcji różnych rodzajów serów, w tym serów dojrzewających, podpuszczkowych, i pleśniowych.
    • Automatyczne linie pakujące – używane do pakowania produktów mlecznych w opakowania jednostkowe.
    • Instalacje chłodnicze – do przechowywania gotowych produktów, ponieważ wiele z nich wymaga niskiej temperatury do zachowania świeżości.
    • Systemy oczyszczania ścieków – zakłady przetwórstwa mlecznego generują duże ilości ścieków, które muszą być odpowiednio oczyszczane.
instalacje w mleczarni

Zagrożenia występujące w mleczarniach

Zakłady mleczarskie wiążą się z różnymi zagrożeniami dla zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, a także dla środowiska
    • Zagrożenia mikrobiologiczne – surowe mleko jest naturalnym źródłem bakterii, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, szczególnie jeśli nie są odpowiednio eliminowane w procesie pasteryzacji.
    • Zagrożenia chemiczne – detergenty, środki czystości oraz inne substancje chemiczne wykorzystywane do czyszczenia i dezynfekcji maszyn mogą być szkodliwe, jeśli nie są stosowane zgodnie z zasadami bezpieczeństwa.
    • Zagrożenie poparzeniami – procesy pasteryzacji i inne etapy produkcji wymagają stosowania wysokiej temperatury, co zwiększa ryzyko oparzeń dla pracowników.
    • Zagrożenie pożarowe – mleczarnie są wyposażone w instalacje elektryczne o dużej mocy oraz urządzenia cieplne, które mogą powodować ryzyko pożaru.
    • Zagrożenie mechaniczne – automatyzacja procesów w mleczarniach oznacza obecność licznych maszyn i linii produkcyjnych, które mogą stanowić ryzyko urazów mechanicznych.
    • Zanieczyszczenie środowiska – produkcja mleczarska generuje odpady organiczne, które mogą prowadzić do skażenia gleby i wód, jeśli nie są odpowiednio zarządzane.
Inspektor

Wymaganie administracyjne dla mleczarni

Spełnianie poniższych wymagań oraz stosowanie standardów i certyfikacji zapewnia zgodność z przepisami prawa, minimalizuje ryzyko wypadków oraz chroni środowisko naturalne przed negatywnym wpływem działalności mleczarni
  1. Rejestracja w Inspekcji Weterynaryjnej
    • Zakłady mleczarskie muszą być zarejestrowane i poddane regularnym kontrolom przez Inspekcję Weterynaryjną.
  2. Zgłoszenia do SANEPID-u
    • Spełnienie wymagań higieniczno-sanitarnych dotyczących przetwórstwa mleka i jego produktów.
  3. Systemy jakości i bezpieczeństwa żywności
    • Wdrożenie HACCP oraz certyfikacja ISO 22000.
  4. Pozwolenia wodnoprawne i odpadowe
    • Decyzje wodnoprawne na pobór wody i odprowadzanie ścieków.
    • Zgoda na zagospodarowanie odpadów organicznych, takich jak serwatka i osady mleczne.
  5. Kontrole składu i jakości produktów
    • Przestrzeganie norm dotyczących zawartości tłuszczu, białka i mikroorganizmów w mleku oraz produktach mlecznych.
  6. Pozwolenia środowiskowe
    • Dotyczące emisji zanieczyszczeń do powietrza (np. zapachów) oraz gospodarki odpadami.
  7. Ochrona przeciwpożarowa
    • Instalacje przeciwpożarowe i procedury ochrony przed zagrożeniami związanymi z pracą urządzeń grzewczych.
  8. Rejestracja w ARiMR
    • W przypadku korzystania z surowców pochodzących z gospodarstw rolnych zakład musi być zarejestrowany w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
  9. Pozwolenia budowlane
    • Na budowę lub rozbudowę chłodni, magazynów i linii produkcyjnych.
  10. Raportowanie do GIW i innych organów
    • Regularne składanie raportów o ilości przetwarzanego mleka oraz jakości produktów do Głównego Inspektoratu Weterynarii (GIW).
wymagania dla zakładów zwiększonego ryzyka