ZAKŁADY SZCZEGÓLNEGO ZAGROŻENIA
zakłady wydobywcze
opis branży
charakterystyka zakładów wydobywczych
Zakłady wydobywcze to przedsiębiorstwa zajmujące się eksploatacją surowców mineralnych z ziemi, które są następnie przetwarzane i wykorzystywane w różnych sektorach przemysłu i gospodarki. Wydobycie obejmuje zarówno surowce energetyczne (węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny), metale, jak i surowce budowlane, takie jak kruszywa, piasek, żwir czy kamień. Zakłady te są kluczowe dla gospodarki, dostarczając surowce dla przemysłu energetycznego, budowlanego i chemicznego.
Typy zakładów wydobywczych
- Kopalnie odkrywkowe
- Eksploatacja złóż powierzchniowych, takich jak piasek, żwir, węgiel brunatny czy kamienie budowlane.
- Kopalnie głębinowe
- Eksploatacja złóż surowców, takich jak węgiel kamienny, metale i minerały, za pomocą szybów i podziemnych korytarzy.
- Zakłady wydobywające kruszywa
- Obejmują żwirownie, piaskownie oraz kamieniołomy dostarczające surowce do budownictwa i infrastruktury.
- Zakłady wydobycia surowców energetycznych
- Eksploatacja ropy naftowej, gazu ziemnego oraz węgla kamiennego i brunatnego.
- Kopalnie metali
- Wydobycie rud metali, takich jak żelazo, miedź, złoto, srebro czy cynk.
- Zakłady wydobycia surowców chemicznych
- Eksploatacja soli, fosforytów, siarki czy potasu.
Główne instalacje w zakładów wydobywczych
- Maszyny wydobywcze
- Koparki, ładowarki, spycharki i wiertnice używane do eksploatacji surowców.
- Systemy transportowe
- Taśmociągi, samochody ciężarowe, wagony i rurociągi do transportu surowców.
- Przesiewacze i kruszarki
- Urządzenia do sortowania i rozdrabniania surowców wydobytych z ziemi.
- Zbiorniki i silosy
- Magazyny do przechowywania surowców, takich jak piasek, żwir czy kruszywa.
- Systemy odpylania
- Instalacje ograniczające emisję pyłów do atmosfery.
- Urządzenia do odwadniania
- Pompy i systemy osuszające teren robót wydobywczych, szczególnie w przypadku kopalni odkrywkowych.
- Laboratoria kontroli jakości
- Instalacje służące badaniu składu chemicznego i właściwości fizycznych wydobytych surowców.
zagrożenia występujące w zakładach wydobywczych
- Zagrożenia mechaniczne
- Ryzyko wypadków z udziałem ciężkich maszyn, upadków z wysokości oraz obsługi sprzętu wydobywczego.
- Zagrożenia pyłowe
- Wysoka koncentracja pyłów mineralnych, które mogą prowadzić do chorób układu oddechowego, takich jak pylica.
- Zagrożenia wybuchowe
- Obecność gazów kopalnianych, takich jak metan, oraz wybuchowy charakter pyłów w kopalniach węgla.
- Zagrożenia chemiczne
- Kontakt z chemikaliami stosowanymi w procesach wydobywczych i przetwórczych, np. środkami wybuchowymi.
- Zagrożenia związane z hałasem i wibracjami
- Praca ciężkiego sprzętu generuje hałas i wibracje szkodliwe dla zdrowia pracowników.
- Zagrożenia związane z osunięciami ziemi
- Ryzyko osunięć lub zawaleń w kopalniach głębinowych i odkrywkowych.
- Zanieczyszczenie środowiska
- Emisja pyłów, odprowadzanie zanieczyszczonych wód kopalnianych, degradacja krajobrazu i gleby.
Wymaganie administracyjne dla zakładów wydobywczych
Spełnianie poniższych wymagań oraz stosowanie standardów i certyfikacji zapewnia zgodność z przepisami prawa, minimalizuje ryzyko wypadków oraz chroni środowisko naturalne przed negatywnym wpływem działalności zakładów wydobywczych
- Pozwolenia na wydobycie
- Uzyskanie koncesji na eksploatację złóż zgodnie z Prawem geologicznym i górniczym.
- Raporty oddziaływania na środowisko (OOŚ)
- Opracowanie raportów i uzyskanie decyzji środowiskowych przed rozpoczęciem eksploatacji złóż.
- Zarządzanie odpadami górniczymi
- Właściwe składowanie i przetwarzanie odpadów wydobywczych zgodnie z ustawą o odpadach.
- Systemy ochrony przeciwpożarowej
- Instalacja systemów gaśniczych oraz procedur minimalizujących ryzyko pożaru i wybuchu.
- Monitoring środowiskowy
- Regularne pomiary emisji zanieczyszczeń do powietrza, wód i gleby.
- Szkolenia pracowników
- Obowiązkowe szkolenia BHP oraz z zakresu obsługi sprzętu wydobywczego.
- Zgodność z normami ATEX
- Ochrona przed wybuchami w środowiskach zagrożonych obecnością pyłów i gazów.
- Rekultywacja terenów
- Po zakończeniu eksploatacji złóż zakłady są zobowiązane do rekultywacji terenów, w tym przywracania krajobrazu i funkcji ekologicznych.
- Wdrożenie systemów zarządzania jakością
- Zastosowanie systemów takich jak ISO 14001 (zarządzanie środowiskowe) oraz ISO 9001 (zarządzanie jakością).
- Współpraca z lokalnymi społecznościami
- Uwzględnianie interesów społeczności lokalnych, w tym zapewnienie bezpieczeństwa w sąsiedztwie zakładów.